تب کنگو
این بیماری تب دار حاد که یک بیماری ویروسی مشترک میان انسان و دام است ،بوسیله کنه به انسان منتقل می شود و متاسفانه مرگ ومیر بالایی نیز دارد .با وجودی که این بیماری مخصوص حیوانات است موارد تک گیر این بیماری نیزدر انسانها نیز اتفاق می افتد. پرندگان و پستانداران وحشی مثل موش و ماکیان که بدون علایمند، و بیمارانی که در دوره دفع ویروس قرار دارند، از جمله مهمترین مخازن این ویروس میباشند.
علایم در انسان
شروع بیماری ناگهانی بوده و با علایم اولیه عمومی آغاز میشود.
- علایم عمومی: بی اشتهایی ،ضعف،تب ،سردرد، احساس کوفتگی وبدن درد ، درد پشت وعضلات،درد مفاصل
- درد پشت حدقه چشم ، ترس از نور،قرمزی چشم
- دل درد،تهوع ، استفراغ
- گلو درد
- تغییرات خلقی (بیقراری ، افسردگی)
- علائم خونریزی( از روز ۳ تا ۶ روزشروع میشود و تا ۲هفته بطول میانجامد ) :خونریزی از مخاطات ، خط زیر بغل ، محل های تزریق خونریزی از قسمتهای مختلف بدن مثل بینی ، لثه ، مجاری ادراری ،روده ، رحم و…
- در مراحل پیشرفته زردی و مرگ
علایم در دامها
- دام ها بندرت علایم بالینی نشان می دهند و معمولابدنبال عفونت ،تب به مدت یک هفته دوام یافته و سپس دام آلوده به عنوان ناقل بیماری ویروس را از خود دفع میکند.
- سقط جنین در دامها
انتقال به انسان
عامل این بیماری در اثرگزش کنه ای از گونه هیالوما (Hyalomma ) به انسان منتقل میشود . در واقع این نوع کنه هم ناقل و هم مخزن (رزرویور)این ویروس شناخته میشود .در واقع دامها ( گاو ،گوسفند ، بز و بعضی انواع خرگوش صحرایی ) نقش میزبان را بازی میکنند،و انتقال به انسان از طریق:
- انتقال از طریق نیش حشرات آلوده
- انتقال از طریق له کردن کنه
- انتقال از طریق تما س با خون ،لاشه گوشت یا سایر بافتها یا ترشحات دامهای مبتلا
- انتقال از طریق تنفس بازدم دامهای آلوده
- انتقال از طریق تما س با خون ،ترشحات و در مواردی تنفس انسان مبتلا
- انتقال بیمارستانی از طریق استریلیزاسیون نادرست وسایل پزشکی،انتقال از سر سوزن آلوده و یا آلودگی سایر تجهیزات پزشکی
افراد در معرض خطر
- دامداران ،چوبداران
- کارکنان دامپزشکی ودامپزشکان
- قصابان و کارکنان کشتارگاه
- کادر درمان( پزشکان ، پرستاران ، بهیاران و …)
- کارکنان رستورانها و کبابی ها
پیشگیری در دام
- بهسازی جایگاه دام جهت جلوگیری از تخم گذاری و تکثیر کنه ها
- سمپاشی بدن و جایگاه دام بخصوص در فصل فعالیت کنه ها(حذف ناقل)
- جمع آوری کود و فضولات دامی و خارج نمودن از دامداری
- پاکسازی دامداری از اشیاء متفرقه جهت جلوگیری از تخمگذاری کنه
- عدم خرید دام از دامداریهایی که موازین بهداشتی را رعایت نمی کنند
- سم پاشی بدن دامهای خریداری شده و قرنطینه به مدت ۱۴روز
- گزارش موارد مشکوک(خونریزی در پوست دام یا ادرار خونی )
پیشگیری در انسان
- محافظت از گزش توسط ناقل :کسانی که در محیط های روستایی و دامپروری خصوصاً در فصول بهار تا پاییز حضور دارند باید اقدامات حفاظتی فردی، جهت دور ماندن از گزش کنه را بدانند و رعایت کنند.
- جدا نگاه داشتن جایگاه دام از محل زندگی
- در صورت سفر به مناطق روستایی از تماس بیمورد با جایگاه و خود دامها اجتناب باید کرد.
- خود داری از له کردن کنه با دست یا روی بدن دام
- پرهیز از تماس مستقیم بدن با ترشحات و خون دام حین ذبح یا زایمان دام (استفاده ازدستکش و لوازم محافظتی مانند چکمه، عینک و ماسک )
- خود داری کشتار دام در محلهای غیر مجاز
- تهیه گوشت مورد نیاز از محلهای مطمئن و تحت نظارت دامپزشکی
- رعایت اصول ایمنی در موقع تماس با گوشت تازه ، جگر و سایر آلایش دام
- استفاده ازروشهای حفاظت شخصی از گزش کنه و حشرات
- اجتناب از خوردن گوشت ، جگر خام و نیم پخته
- نگهداری گوشت تازه گرم، حداقل به مدت ۱۲ ساعت در دمای ۴ درجه برای طی شدن جمود نعشی و تولید اسید لاکتیک و از بین رفتن ویروس در صورت وجود برای جگر و قلوهها این زمان باید دو برابر شود
- خرید گوشتهای دارای مهر اداره دامپزشکی
- استفاده از دستکش هنگام خرد کردن گوشت
- شناسایی به موقع، بستری و درمان (علاوه بر کاهش میزان مرگ و میر اقدامی اساسی در پیشگیری از انتشار بیماری نیز محسوب می شود)
توجه:
۱-دام آلوده به ویروس تب کریمه کنگو هیچ علامت خاصی ندارد، از این رو ضروری است که ذبح دام ها در کشتارگاه های مجاز انجام گیرد
۲-ویروس این بیماری پس از ورود به بدن دام، به مدت یک هفته تکثیر می شود و درصورت ذبح گوسفند در این دوره احتمال انتقال بیماری وجود دارد.
۳-گوشت دام آلوده آن چنان خطرناک است که باید لاشه دام را سوزاند یا با آهک در چاله ای عمیق دفن کرد.
۴-دوره کمون (نهفتگی )این بیماری حدود ۱۰روز است و اگر بیمار به محض بروز علایمی که ذکر شد، با مراجعه به پزشک، اقدامات درمانی روی او انجام گیرد، بهبود می یابد اما درصورتی که تشخیص و درمان بیماری دیر باشد احتمال مرگ فرد مبتلا زیاد است.
۵- خوردن گوشت و یا فرآورده های دام آلوده که به خوبی پخته شده باشند آلودگی رابه انسان منتقل نمی کنند.
۶- بیماری از طریق گزش کنه هیالوما که خون دام آلوده را نخورده است به انسان منتقل نمی شود.
۷-فردی که سابقه برخورد با دام را داشته و دارای علائم تب و خونریزی به اشکال مختلف باشد، باید مشکوک تلقی گردد. در این شرایط باید:
ـ بیمار را هر چه سریعتر به مراکز درمانی برسانید در حالی که مراقب تماس با ترشحات احتمالی بیمار هستید.
ـ شبکه دامپزشکی شهرستان را سریعاً مطلع نمود.
– جایگاه دام مشکوک را قرنطینه و گوشت و احشاء خوراکی حاصل از دام مشکوک باید ضبط شود.
ـ جایگاه دام بلافاصله باید تحت نظر کارشناسان دامپزشکی سمپاشی گردیده و شستشو ضدعفونی شود.
منابع:
آکاایران
Jamejamonline.ir
دکتر محمدرضا شیرزادی
دکتر غلامرضا سودبخش
دكتر عبدی
دیدگاه خود را ثبت کنید
Want to join the discussion?Feel free to contribute!